Viral marketinq reklamçının minimal iştirakı ilə reklamı yaymaq üsuludur. Bu, adətən, adi istifadəçilər tərəfindən məlumatların yayılması ilə baş verir. Sadə sözlə desək, viral marketinq insanların həvəslə paylaşacaqları, bir-birlərinə virus kimi ötürəcəkləri məzmundur.
“Viral marketing” termini ilk dəfə 1996-cı ildə Harvard Biznes Məktəbinin təlimatçısı Jeffrey Raiportun məqaləsində istifadə edilmişdir. Ancaq əslində buna bənzər bir şey əvvəllər istifadə olunurdu, sadəcə olaraq metod və texnologiyaların ümumi adı yox idi.
Viral marketinqlə bağlı ən görkəmli reklam kampaniyalarından biri Sidneydə Marcus Montananın konsertlərinin tanıtımıdır. Reklamçılar binaların divarlarına çoxlu sayda “Marcus gəlir” plakatları asıblar. Bu, yerli mətbuatda və şəhər əhalisi arasında geniş müzakirələrə səbəb olub. Bu, 1989-cu ildə, terminin ilk xatırlanmasından 7 il əvvəl baş verib.
Gəlin görək viral marketinq praktikada necə istifadə olunur.
Viral marketinqin xüsusiyyətləri
Bir qayda olaraq, bütün viral marketinq üsulları geniş əhatə dairəsinə malikdir və reklam üçün pula qənaət etməyə imkan verir.
Üstünlükləri daha ətraflı nəzərdən keçirək:
Xərclərə qənaət. Viral təsirə görə təbliğat üçün böyük vəsait tələb olunmur. Videoya və ya digər tanıtım materiallarına kiçik bir təkan vermək kifayətdir, sonra mexanizm müstəqil işləyir, artıq əlavə maliyyə investisiyaları tələb etmir. Sadiq auditoriya yaratmaq bacarığı. Hər şey diqqətlə aparılarsa, insanlar könüllü olaraq reklam materiallarının yayılması prosesinə cəlb olunacaqlar. Üstəlik, bütün auditoriyanın sədaqəti nəzərə çarpacaq dərəcədə artacaq: ilk növbədə potensial istehlakçılar məhsulunuz haqqında dostlarından öyrənəcəkləri üçün. Reklam kampaniyasının müddəti. Standart reklam üsullarının məhdud “rəf ömrü” var, əslində, kreativlər yalnız pul xərcləndikcə işləyir. Viral marketing vəziyyətində reklamlar çox uzun müddət davam edə bilər. Minimum hüquqi məhdudiyyətlər. Bu üsullar sizə boz mövzuları, eləcə də tam hüquqlu reklam üçün qadağan olunmuş mövzuları reklam etməyə imkan verir: spirt, intim həyatla əlaqəli məhsullar, bəzi maliyyə xidmətləri. Burada yeganə şey materialların paylanması prosesinə başlamaqda çətinlikdir.
Hər medalın iki tərəfi var. Viral marketinq də istisna deyil. Beləliklə, mənfi cəhətlərə baxaq:
Özünü təmin etmə qabiliyyətinin olmaması. Aşağı qiymətə baxmayaraq, yalnız bu texnologiyalardan istifadə biznesi tam təşviq etməyəcək. İlk növbədə, effektiv nəzarətin olmaması ilə əlaqədardır. Həmçinin, müştəriləri satış hunisinin növbəti mərhələsinə köçürmək üçün heç bir vasitə yoxdur. Tamaşaçıların daimi “istiləşməsi” tələb olunur. Alətin düzgün işləməsi üçün mütəmadi olaraq potensial müştərilərin marağını qoruya biləcək yeni materiallar buraxmaq lazımdır. Əks halda brend tez unudulacaq. Uğurlar. Bu təşviq üsulu şansdan çox asılıdır. Çox yaxşı bir yaradıcılığa sahib ola bilərsiniz, ancaq başlanğıcda kifayət qədər sosial təsdiq (like, repost) almazsa, bundan heç nə çıxmayacaq. İdarəetmədə çətinlik. Adi reklamda tamaşaçı mənfi reaksiya verərsə, onu tez dayandırmaq olar. Viral bir şəkil və ya videonu belə asanlıqla dayandıra bilməzsiniz. Buna görə də həmişə mənfi nəticə əldə etmək riski var. Nəticələrin qiymətləndirilməsi ilə bağlı problemlər. Effektiv qiymətləndirmə üsulları praktiki olaraq yoxdur. Tamaşaçıların brend haqqında məlumatlılığını öyrənmək üçün sorğular keçirmək mümkündür, lakin bu, bahalı bir işdir, yalnız böyük biznes üçün əlçatandır.
Viral marketinq nümunələri
Azərbaycan və xarici bazarlarda viral reklamların satışa çıxarılmasının real nümunələrinə baxaq. Seçim həm yaxşı, həm də o qədər də yaxşı olmayan variantları əhatə edəcək.
Zəfər günü
Baku Media Center-in Zəfər günü münasibətilə hazırladığı video.
Ali və nino - Müəllimlər günü
Ölkədə ən səs küylü qalmaqallı xəbər kimi yayılan Ali və Ninonun Brazzers 18+ saytında videolarda iştirak edən qadını posterdə istifadə edərək paylaşdığı postdur. Bu post barədə ölkə miqyasında çox müzakirəsi getdi. Ümumiyətlə bu kitab mağazası viral marketinqdən çox istifadə edirlər. Amma ən çox səs yaradan bu post olmuşdu.
Maxi az
Nədənsə Maxi.az çəkdiyi videoların çox uğursuz alınır.